Jarosław Dumanowski

---

Życiorys

„Jarosław Dumanowski ukończył studia z zakresu historii w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu w 1991 roku, a także na Uniwersytecie Angers we Francji. W 1997 roku obronił pracę doktorską, której tytuł brzmiał: Ród Dąmbskich na tle szlachty kujawskiej. Dzieje fortuny magnackiej. Promotorem jego pracy był prof. Jacek Staszewski. W 2007 roku uzyskał habilitację, na podstawie rozprawy: Świat rzeczy szlachty wielkopolskiej w XVIII wieku.

Jako visiting professor miał okazję pracować na Uniwersytecie Bordeaux, w Centrum Norberta Eliasa w L’École des Hautes Etudes en Sciences Sociales oraz w katedrze UNESCO Europejskiego Instytutu Historii i Kultur Wyżywienia (IEHCA). Uczył również na Uniwersytecie Paryż IV Sorbona. Jednocześnie, był członkiem Centre de l’Histoire d’Europe Centrale, które mieści się na Uniwersytecie Paryż IV Sorbona.

W zakresie swoich zainteresowań badawczych Dumanowski koncentruje się na antropologii historycznej, historii kultury materialnej w czasach nowożytnych oraz dziejach sztuki kulinarnej i wyżywienia. Jest pomysłodawcą edycji staropolskich książek kucharskich w projekcie Monumenta Poloniae Culinaria oraz jednym z pionierów polskiej gastronomii historycznej.

W 2001 roku był stypendystą Maison de Sciences de l’Homme w Paryżu, gdzie uczestniczył w seminariach prowadzonych przez prof. Jeana-Louisa Flandrina, które były poświęcone historii kuchni i wyżywienia. Dodatkowo, jest członkiem rady naukowej Europejskiego Instytutu Historii i Kultur Wyżywienia (IEHCA) oraz Międzynarodowego Komitetu Naukowego, odpowiadającego za wydawanie pisma Histoire, économie & société na Uniwersytecie Paryż IV Sorbona. Uczestniczy także w komitecie redakcyjnym polskiego Kwartalnika Historii Kultury Materialnej, publikowanego przez Instytut Archeologii i Etnologii PAN.

W latach 2008–2010 Dumanowski pełnił rolę wicedyrektora Instytutu Historii i Archiwistyki UMK oraz kierował Zakładem Historii Nowożytnej i Centrum Dziedzictwa Kulinarnego na Wydziale Nauk Historycznych UMK w Toruniu.

Jest także współscenarzystą i prowadzącym serial pt. Historia kuchni polskiej, którego reżyserami są Mirosław Bork oraz Tomasz Rostworowski.

Dzieła

Jarosław Dumanowski jest autorem wielu znaczących dzieł, które miały wpływ na rozwój wiedzy z zakresu historii, kultury oraz kuchni polskiej. Wśród jego publikacji znajdują się:

• 2000: Hrabiowie na Lubrańcu: dzieje fortuny magnackiej,
• 2002: Anna Vasas brev till familjen Gyllienstierna 1591-1612. Wydane przez: J. Dumanowski, P. Garbacz i W. Krawczuk – Listy Anny Wazówny do rodziny Gylliensternów z lat 1591-1612. Wyd.: J. Dumanowski, P. Garbacz i W. Krawczuk, Kraków 2002,
• 2004: Dzieje Nieszawy (współautor),
• 2006: Świat rzeczy szlachty wielkopolskiej w XVIII wieku,
• 2006: Noblesse française – noblesse polonaise: mémoire, identité, culture, red. J. Dumanowski, M. Figeac, Bordeaux 2006,
• 2009: Le rayonnement français en Europe centrale du XVIIe siècle à nos jours, pod redakcją Michel Figeac, Olivier Chaline i Jarosława Dumanowskiego, Bordeaux 2009,
• 2009: S. Czerniecki, Compendium ferculorum albo zebranie potraw, wyd. i opr. J. Dumanowski i M. Spychaj z przedmową S. Lubomirskiego, „Monumenta Poloniae Culinaria”, t. I, Warszawa 2009,
• 2010: J. Dumanowski, A. Pawlas, J. Poznański, Sekrety kuchmistrzowskie Stanisława Czernieckiego. Przepisy z najstarszej polskiej książki kucharskiej z 1682 roku, Warszawa 2010,
• 2011: „Moda bardzo dobra smażenia różnych konfektów i innych słodkości, a także przyrządzania wszelkich potraw, pieczenia chleba, i inne sekreta gospodarskie i kuchenne”, opr. i wyd. J. Dumanowski i R. Jankowski, „Monumenta Poloniae Culinaria”, t. II, Warszawa 2011,
• 2011: J. Dumanowski, Tatarskie ziele w cukrze, czyli staropolskie słodycze, Warszawa 2011,
• 2012: Półgęski, czarnina i karp w piernikach. Przepisy kulinarne z najstarszych książek kucharskich z regionu kujawsko-pomorskiego, wybrani i opracowali J. Dumanowski i A. Kleśta-Nawrocka, Gruczno 2012,
• 2012: Nauka gotowania do użytku ludu polskiego ułożona z prac konkursowych Marii Reszelskiej, Stanisławy Mittmann i Stefanii Królikowskiej, opracowali i wydali J. Dumanowski i M. J. Mazurkiewicz, Grudziądz 2012,
• 2012: W. W. Wielądko, Kucharz doskonały pożyteczny dla zatrudniających się gospodarstwem, wyd. i opr. J. Dumanowski przy współudziale A. Kleśty-Nawrockiej, „Monumenta Poloniae Culinaria”, t. III, Warszawa 2012,
• Księga szafarska dworu Jana III Sobieskiego 1695-1696, oprac. J. Dumanowski, M. Próba i Ł. Truściński, „Monumenta Poloniae Culinaria”, t. IV, red. J. Dumanowski, Warszawa 2013,
• S. Czerniecki, Compendium ferculorum or collection of dishes, red. przez Jarosława Dumanowskiego we współpracy z M. Spychaj, Warszawa 2014,
• Codzienność dawnej Francji. Życie i rzeczy w czasach ancien régime’u, red. MICHEL FIGEAC, tłumaczenie z języka francuskiego: Dorota Sieńko, redakcja naukowa: Jarosław Dumanowski, Warszawa 2015,
• Staropolskie przepisy kulinarne. Receptury rozproszone z XVI-XVIII w. Źródła drukowane, opr. Jarosław Dumanowski, Dorota Dias-Lewandowska i Marta Sikorska, Warszawa 2016,
• France-Pologne. Contacts, échanges culturels, représentations (fin XVIe-Fin XIXe siècle), teksty zebrane przez Jarosława Dumanowskiego, Michel Figeac i Daniel Tollet, Paryż 2016,
• Rimvydas Laužikas, Liutauras Čeprackas, Jarosław Dumanowski, Arvydas Pacevičius, Oginskių dvaro virtuvėje, Wilno 2016,
• Staropolskie przepisy kulinarne. Receptury rozproszone z XVI-XVIII w. Źródła rękopiśmienne, wyd. J. Dumanowski, D. Dias-Lewandowska, M. Sikorska, „Monumenta Poloniae Culinaria”, red. J. Dumanowski, t. VII, Warszawa 2017,
• J. Dumanowski, Kucharz doskonały. Sekrety kuchmistrzowskie Wojciecha Wielądki, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Warszawa 2018,
• J. Dumanowski, M. Kasprzyk-Chevriaux, Kapłony i szczeżuje: Opowieści o zapomnianej kuchni polskiej, Wydawnictwo Czarne, Warszawa 2018.

---

Oceń: Jarosław Dumanowski

---